Geen seks maar wel pure macht en dominantie
LOVER redacteuren halen de Volkskrant
De zogenoemde Shameless campagne van kledingwinkel Suit Supply houdt de gemoederen bezig. De foto’s laten strak in pak geklede mannen zien die zich flink bezighouden met het vrouwelijk schoon – al dan niet half naakt – om zich heen. Niet iedereen is daarvan gecharmeerd en wij als feministen fronsten dan ook even onze wenkbrauwen.
“We krijgen altijd veel reacties, op elke reclame campagne. Het aantal reacties op Shameless valt me eerlijk gezegd best wel tegen,” vertelt Fokke De Jong, eigenaar van Suit Supply in BN/DeStem. “Er zit weliswaar veel suggestie in, veel seksuele suspense, maar dat is ook absoluut de bedoeling. Je ziet toch niks? Ja, hier en daar een blote borst, maar in Nederland zijn we best wel wat gewend, hoor.”
De naïeve redenering ‘er is niks te zien, dus er is geen seks’ is bijna vertederend, maar wij zijn van mening dat je rustig mag benoemen dat er een vrouw bijna wordt gevingerd op een trap, of dat het ‘Buurman, wat doet u nou?’-momentje over het aanrecht duidelijk is neergezet vanwege de seksuele associaties. Natuurlijk zal menig persoon (m/v) er niet vies van zijn om op maandagochtend in de koffie pauze een avontuurtje te hebben met die charmante jongeman in zijn mooie pak. Wij willen graag duidelijk maken dat het ons dan ook niet gaat om de seks zelf.
Het gaat ons om hoe seks wordt gepresenteerd. Dat een man in een goed gesneden pak grabbelt en bekijkt wanneer hij dat gepast vindt, zonder ook maar oogcontact of interactie te hebben. De vrouw staat er tenslotte alleen als ‘redelijk gezaghebbende muze’ erbij, om De Jong te quoten. Een leuke poging tot gebruik van een metafoor overigens, die echter plat valt vanwege het gebrek aan interactie en intimiteit tussen de personen in de foto’s. Een muze inspireert namelijk een kunstenaar, terwijl het model in de Suit Supply campagne haar blik afwendt wanneer de jongeman ‘even onder haar rokje kijkt’.
Het is machtsmisbruik van zijn positie, terwijl hij zich bedient met het vrouwelijk schoon om zich heen. Je ziet weliswaar een vrouwelijk lichaam, maar ze wordt niet als vrouw behandeld – niet eens als een willige, opgewonden vrouw die participeert in het seksuele machtsspel van de man. In plaats daarvan is haar blik afgewend, leeg, haar lichaamstaal star en zonder betrokkenheid terwijl ze in allerlei posities is geplaatst door de man die zijn ruimte met haar decoreert. Uit geen enkele foto blijkt ook maar enige deelname vanuit de vrouw. Er valt niet eens meer te spreken van de vrouw als lustobject bij sommige foto’s, want het gaat niet om haar. Het gaat hier om fragmentarische visualisaties van ledematen: hier een borst, daar een bil, haar geopende mond, een naakte been dat de man tegen zich aantrekt. Inderdaad: geen seks, wel pure macht en dominantie vanuit het mannelijke subject en daar wringt de schoen.
Je kunt de campagne uiteraard een mooie verzameling van foto’s vinden, waarbij geldt ‘ik heb hier geen problemen mee, dus dan is er ook geen probleem’. Het is wel jammer dat er vervolgens met geen woord gerept wordt over de machtspositie van de man in deze foto’s, die voor commerciële redenen wordt tentoongesteld. Wij vragen ons dan ook af: is dit de representatie van mannelijkheid waar mannen zich mee willen identificeren, zodat ze naar een winkel lopen om wat te kopen? Nemen wat je wilt, ook al krijg je daarbij niet eens contact met een persoon die vervolgens als decoratie stuk wordt gebruikt? Dat is geen verwijt van een aantal castrerende, lesbische feministen, maar een eerlijke vraag. Wie durft daar schaamteloos en respectvol over in discussie te gaan?