Lysistrata maakt nog altijd veel los

Janiek Kistemaker • 6 mei 2009

Wat gaan ze doen deze week, al die miljoenen Keniaanse echtelieden, als de werkdag erop zit en de afwas is gedaan? Televisie kijken, mens-erger-je-niet of samen somber mokken op de bank? Alles is mogelijk, behalve één ding: seks is er niet bij. Zeven vrouwenorganisaties in Kenia hebben alle vrouwen opgeroepen tot een heuse seks-boycot van een week om een doorbraak te bewerkstelligen in een politieke strijd die vooral verliezers kent.

Het idee van seksuele onthouding als politiek pressiemiddel is in onze cultuur onlosmakelijk verbonden met de klassiek Griekse komedie Lysistrata van Aristophanes. Daarin probeert Lysistrata (= zij die de strijd ontbindt), een Atheense feministe avant la lettre, een eind te maken aan de Peloponnesische oorlog door een seks-staking te organiseren. Iedereen weet dat het niet heeft geholpen en Aristophanes’ schildering van de vrouwen in het stuk is allesbehalve vleiend, maar het was een creatieve manier om de onzin van die oorlog aan de kaak te stellen. En het idee blijft tot de verbeelding spreken.

Niemand minder dan Germaine Greer heeft ervoor gezorgd dat er in 2004 een bewerking van het blijspel op de planken kwam. Een on-line artikel met de veelbelovende titel Sex Strikes Through the Ages: The Legacy of Lysistrata weet helaas alleen voorbeelden uit de laatste twee decennia te noemen. In 2001 wisten vrouwen in de Turkse stad Sirt een nieuwe waterleiding af te dwingen door hun mannen uit de slaapkamer te weren. In 2006 organiseerden vrouwen van Colombiaanse bendeleden een “huelga de las piernas cruzadas” (= staking van de gekruiste dijen) om het tij van toenemend geweld te keren. December 2008 speelden vrouwen in Napels geen-seks uit als troef in de strijd tegen gevaarlijk illegaal vuurwerk.

Wat de vrouwenorganisaties in Kenia in ieder geval hebben bereikt, is een lawine aan wereldwijde media-aandacht. In eigen land wekt het op deze manier onder de aandacht brengen van een onderwerp dat toch heel erg in de taboe-sfeer ligt vooral veel verontwaardiging. Maar ook hier geldt: het politieke signaal dat de vrouwen willen geven wint daarmee alleen maar aan kracht. Lysistrata maakt nog altijd veel los.

Beeld: Een illustratie van Aubrey Beardsley voor een editie van Aristophanes' Lysistrata uit 1896.