Geen Plek voor de Liefde

Hemel van Sacha Polak

Sasja Koetsier • 30 mrt 2012

In de ogen van een buitenlands publiek moet de Nederlandse filmwereld op dit moment haast uitsluitend bevolkt zijn met vrouwelijke makers, die het dringend willen hebben over (vrouwelijke) seksualiteit en de donkere kant van relaties. Hoe verschillend de films van makers als Nanouk Leopold, Esther Rots en Urszula Antoniak ook zijn, ze delen een fascinatie voor ondoorgrondelijke vrouwen die hun meest intieme gevoelens het liefste in volstrekte anonimiteit verkennen. Wat ze verder gemeen hebben, is dat hun compromisloze aanpak alom interesse en waardering wekt op internationale festivals zoals Berlijn, Locarno en Cannes. Het visitekaartje van de Nederlandse film draagt vandaag de dag een uitgesproken vrouwelijk handschrift.

Sacha Polak, die met haar speelfilmdebuut Hemel tijdens de Berlinale de prijs van de internationale filmkritiek in de wacht sleepte, vertegenwoordigt alweer een nieuwe lichting maar past qua thematiek wel naadloos in dat rijtje. In haar film probeert een jonge vrouw, luisterend naar de wonderlijke naam Hemel, om mannen een plaats in haar leven te geven. Of nou ja, eigenlijk doet ze erg haar best om ze vooral géén plek in haar leven te gunnen – niet in haar gevoelsleven althans. In bed zijn ze welkom, maar het moet vooral niet klef worden. Haar spel van aantrekken en afstoten speelt ze bij tijd en wijle zo agressief dat mannen ervan op de vlucht hollen, of terugslaan.

Onuitstaanbaar

De man naar wiens liefde ze wél hunkert is haar vader. Een charmante weduwnaar – haar moeder heeft ze nooit gekend – die het helaas een beetje te druk heeft met zijn liefdesleven om ook nog echt vader te zijn. De band tussen Hemel en Gijs lijkt dan ook soms meer op een huwelijk dan op een ouder-kindrelatie. In acht losse episoden volgen we het rotsige pad dat Hemel moet afleggen in de richting van volwassen liefde, en krijgen we tegelijk een beetje inzicht in het waarom van haar vaak  onuitstaanbare gedrag.

De camera zit Hemel behoorlijk dicht op de huid, maar haar pantser houdt de kijker op afstand. Haar woorden werpt ze als messen de wereld in, en haar blik is bijna altijd onaangedaan. Toch maakt debutante Hannah Hoekstra bij momenten ook de kwetsbaarheid die ze daaronder verbergt voelbaar. Het proces van emotionele uitholling, dat Hemel zo onbegrijpelijk voortvarend aangaat, blijkt wel degelijk een doel te dienen: om uiteindelijk aan te komen bij het echte gemis.


Hemel draait vanaf 29 maart in de bioscopen