Mannen: Onzichtbare Slachtoffers van Huiselijk Geweld

Nina Verweij • 12 okt 2017

Huiselijk geweld tegen mannen. Daar moet meer over gepraat worden, ook in feministische kringen. De documentaire 'Vrouw Slaat Man', uitgezonden op 18 september en terug te zien op de site van de NPO, maakt pijnlijk duidelijk waarom.  

De openingsscène komt bij mij met een klap binnen. Je ziet hoe een van de mannen in de documentaire hard geslagen wordt door zijn vrouw. “Hou op met slaan” roept hij herhaaldelijk, maar zijn (inmiddels ex-)vrouw is genadeloos. Natuurlijk wist ik wel dat ook vrouwen gewelddadig kunnen zijn, maar om dit zo op beeld te zien is erg confronterend. Ik hoop daarom dat we kunnen ophouden met vrouwen altijd als slachtoffer zien en mannen altijd als dader. In DocTalks vertelt de maakster Elena Lindemans (Moeders springen niet van flats, Groen Licht) dat het een bewuste keuze was om zo te openen: “Ik wil dingen gewoon laten zien zoals ze zijn.”

Toen Lindemans in 2008 op het begrip mannenopvang stuitte, dacht ze: ‘Wat voor mannen komen daar dan op af?’ Heel veel verschillende, zo vertelt ze ook bij Pauw (fragment vanaf 19:42).  Zo heeft ze met 35 mannen gesproken maar kan ze “niet echt zeggen wat voor type mannen het zijn.” Mirjam, die in een mannenopvang werkt, voegt daar aan toe: “Het zijn alle soort types met verschillende achtergronden. Bodybuilders die 7 dagen per week in de gym staan, mannen met een leidinggevende functie maar ook mannen die met een uitkering thuis zitten.” Wat in de documentaire wel gelijk opvalt is dat deze mannen niet zielig zijn. Hoewel kwetsbaar en beïnvloedbaar zijn ze ook dapper en (bijna altijd) vastberaden. Ze gaan op weerbaarheidstraining, ze bellen de politie als hun vrouw weer eens voor de deur staat en beginnen opnieuw met (hun) leven.

Het is niet zo dat er nog nooit over mannenmishandeling is geschreven, lees bijvoorbeeld deze personal_en_political van Floor Rusman, verslag van journalist Maarten Dallinga op de Correspondent. Uit al deze artikelen kan één ding geconcludeerd worden: er is te weinig aandacht voor dit probleem. Het stigma en de stilte die sowieso bestaan rondom huiselijk geweld worden nog vele malen groter als het gaat om mannelijke slachtoffers. Want welke kerel laat zich nou mishandelen door een vrouw? Laat staan door een vrouw die 1 meter 60 is en die je ‘zo omver kan duwen’. Waarom loopt hij niet gewoon weg? Of nog beter, slaat hij niet gewoon terug? Eerlijk zeggen: zouden we dat ook tegen een vrouw zeggen die hetzelfde overkomt?

De ‘hij’ kan ook een ‘zij’ zijn.   

In publieke campagnes tegen huiselijk geweld wordt de vrouw vaak gepresenteerd als slachtoffer. En in de meeste gevallen (60%) is ze dit ook, maar dat neemt niet weg dat 40% van de slachtoffers van huiselijk geweld man is. Deze data komt uit een vraagt in een brief aan de Tweede Kamer om meer aandacht en opvangmogelijkheden voor mannelijke slachtoffers. Daarin informeert hij ook dat momenteel een nieuw prevalentieonderzoek gaande is dat uiterlijk eind dit jaar afgerond zal worden. Wij hopen dat de documentaire en de resultaten van het nieuwe prevalentieonderzoek zullen leiden tot meer aandacht voor mannelijke slachtoffers van huiselijk geweld.