Ik weet nog precies hoe het voelde toen ik als jong meisje voor het eerst Toph Bei Fong op mijn scherm zag. Daar stond ze dan: modderig, klein, maar met een uitdrukking die bergen kan verplaatsen - letterlijk en figuurlijk. Voor het eerst zag ik een meisje in een animatie die niet zacht hoefde te zijn om waardevol te zijn. Geen glitter, geen prinsessenjurken, geen verlegen glimlach. Toph was grof, koppig, onbeschoft - en ik hield van haar. Zij was de eerste die mij liet zien dat vrouwelijkheid ook stoer, luid, koppig en wild mag zijn.

Het ideaal van een dun lichaam lijkt op het eerste gezicht misschien een persoonlijke voorkeur. Maar wie iets dieper graaft, ziet dat het dunne schoonheidsideaal geworteld is in koloniale, raciale en sociale machtsstructuren. In dit vierde deel van mijn reeks Mij krijg je niet klein onderzoek ik hoe het dominante beeld van het ‘goede’ lichaam voortkomt uit een geschiedenis van onderdrukking, uitsluiting en superioriteitsdenken - en waarom dat vandaag de dag relevant is.

The punk movement challenged normativity in various ways, embodying rage and frustration against a society based on monetary privileges and hypocritical tenets. Through popular personalities, such as the leaders of the most famous punk groups, post-World War II youth began to feel represented in their anger and desire to break free from a suffocating normativity.

Alsof iemand met een scherpe lepel al je organen uit je onderbuik aan het schrapen is. Uren lang. En dagen lang, elke maand, al een jaar of 15. Vanwege de hevige pijnen die ik elke maand ervoer, heb ik een half jaar geleden een Mirena spiraal laten plaatsen. Daarvóór heb ik diverse andere opties uitgeprobeerd. ‘Het plaatsen valt mee’, aldus de huisarts in de voorbereiding op de plaatsing, ‘lang niet alle vrouwen hebben er last van’ en ‘na een half jaar ben je waarschijnlijk bijna helemaal van de pijn af’.Ik hou me graag een beetje groot en daag mezelf graag een beetje uit, dus ik geloofde de huisarts en liet een hormoonspiraal zetten. Van tevoren had ik de pijnstiller Naproxen geslikt en tijdens het plaatsen nog een tablet extra - op aanraden van de arts. Dat het zetten veel pijn zou doen had ik wel verwacht, maar de nasleep was zoveel erger dan ik dacht. Tijdens het terugfietsen naar huis werd het me zwart voor de ogen en viel ik flauw van de pijn, de ambulance heeft me naar huis moeten brengen, ik kon niets meer. De maand erna kon ik amper lopen, activiteiten ondernemen en lag ik bijna elke dag te krampen op de bank. Er werd gesproken over ‘enkele dagen pijn’ na het zetten en ik hoop dat ik de uitzondering ben geweest, maar ‘enkele dagen’ is een veel te optimistisch vooruitzicht geweest.

Toen Willemijn Marie EKMA in het Rijksmuseum het schilderij De jongen met de fluit van Judith Leyster (1609-1660) zag, liet het beeld haar niet meer los. Niet zozeer omdat ze zelf fluitiste is, maar vooral door de uiterste precisie waarmee Leyster de jongen heeft afgebeeld, intiem en sober. Momenteel werkt EKMA aan haar debuutroman ‘Judita’, waarin ze op zoek gaat naar de persoon achter de meesterschilderes. In dit artikel krijgen we een voorproefje van het boek in wording.

Waar ik een luchtige coming-of-age film verwachtte, bleef ik achter met een nare nasmaak. Wat hoofdpersonage Sam overkomt, is voor veel vrouwen herkenbaar. De reactie erop helaas ook.

De cijfers liegen er niet om: mannen zijn eenzamer dan ooit. Het is een narratief dat populair is in conservatieve en anti-feministische kringen: de eenzame man als slachtoffer van vrouwelijke emancipatie. Maar dit slaat de plank mis. De werkelijke oorzaak ligt dieper en is structureel. Niet feminisme, maar een bredere culturele weigering door mannen om zorg en emotionele arbeid te erkennen als universele, menselijke vaardigheden – in plaats van als iets wat vanzelfsprekend bij vrouwen hoort – voedt deze crisis.

In onze samenleving bepaalt je lichaam je kansen. Een dun lichaam levert tastbaar voordeel op, zoals een hoger salaris. Volgens het Sociaal en Cultureel Planbureau is er sprake van ‘esthetisch kapitaal’ op de arbeidsmarkt: mensen die voldoen aan dominante schoonheidsnormen, zoals dun-zijn, hebben hogere baankansen. Voor vrouwen weegt dit zwaarder dan voor mannen.In het derde deel van mijn reeks “Mij krijg je niet klein” kijken we naar hoe klasse bepaalt wie zich een ‘acceptabel’ lichaam kan veroorloven. In een samenleving waar dun-zijn sociale en economische beloningen oplevert, worden onze lichamen gerangschikt als kapitaal – en onze onzekerheid als verdienmodel geëxploiteerd.

Op zoek naar een goed boek, een fijne film of een interessante documentaire? Weten welke podcasts en socials je absoluut niet wil missen? Zin in een theatervoorstelling of museumbezoek? In deze editie tipt LOVER een aantal interessante boeken.

In 2024 waren er zo’n 17.000 vrouwen werkzaam in de technische branche, tegen 187.000 mannelijke werkenden in die sector. Wat gebeurt hier toch? Waarom stijgt het aantal vrouwelijke studerenden wel iets, maar vallen er zoveel meiden en vrouwen uit op de technische werkvloer?

Een van mijn favoriete mythes is die van Demeter. Deze mythe gaat over de onvoorwaardelijke moederliefde van een moeder voor haar dochter. Ik vind het een mooie metafoor voor de band die ik met mijn moeder heb, en daarom wil ik deze ‘ode aan moeders’ graag beginnen met dit verhaal:

Mieke Bal (79) is een toonaangevende Nederlandse literatuurwetenschapper, cultureel theoreticus, feministisch criticus en schrijfster. Ze bekleedde onder meer de leerstoel Women’s Studies aan de Rijksuniversiteit Utrecht. LOVER vroeg Mieke naar haar feministische ontwikkeling. “Ik ben nog steeds radicaal feministisch.”