Voor Fatma, voor Gaza

Documentaire ‘Put your soul on your hand and walk’ raakt tot op het bot

Fatma Hassona door Hannah Vonk

Het is nu bijna twee jaar bezig. De genocide in Gaza. Eindelijk is het nu door de VN bevestigd, na lang wikken en wegen, dat Israël opzettelijk Palestijnen vermoordt. Dat wist het merendeel van de wereldbevolking namelijk nog niet?

Het is lastig om niet cynisch te worden. Sinds 7 oktober 2023 zie ik dagelijks beelden van bebloede kinderen, ingestorte gebouwen, uitgehongerde hulptroepen die worden geblokkeerd, rijen lijkzakken en ga zo maar door. Als je zelf niet moedeloos wordt, probeer je dan eens in te beelden hoe die mensen daar zich voelen. Wetende dat niemand naar hen omkijkt. Want de wereldleiders? Die doen precies niks. Het is de best gedocumenteerde genocide ooit, en nog steeds houdt de wereld het handje van Netanyahu vast.

Tijdens het afgelopen filmfestival van Cannes ging de documentaire Put your soul on your hand and walk in première, een film van de Iraanse regisseuse Sepideh Farsi. Het is een verslag van de wekelijkse videogesprekken die Sepideh ruim een half jaar lang voerde met met fotojournaliste Fatma ‘Fatem’ Hassona. Fatma woont in Gaza-stad, in het noorden van Gaza, samen met haar familie. Het eerste contact dateert van het voorjaar in 2024.

Terwijl de bommen vallen vertelt Fatma aan het begin van de documentaire optimistisch dat ze denkt dat er snel een einde komt aan al het leed. Ze legt haar lot in de handen van Allah en is trots op haar land. Dat is ook de reden waarom ze niet wegvlucht van de plek die alsmaar gevaarlijker wordt. In latere gesprekken wordt Fatma steeds zwaarmoediger. Haar glimlach maakt plaats voor een ongeruste blik. Op 16 april 2025 komt er een abrupt einde aan het contact wanneer Fatma de telefoon niet meer opneemt. Ze is net als vele andere journalisten, samen met haar familie, vermoord door het Israëlische leger.

Na het zien van deze documentaire voelt het bijna fout om door te gaan met je alledaagse leven. Doordat het telefoonscherm het hele filmdoek vult, lijkt het alsof jij onderdeel bent van het gesprek. Dat Fatma een bekende van je is, een vriendin. Want naast de horror die zij meemaakt, is zij ook gewoon een mens, iemand met wie menig kijker zich kan identificeren. Iemand die je zoveel beter had gegund.

Moedige mensen zoals Fatma zorgen ervoor dat wij de realiteit van Gaza zien, ook al kan het dus hun leven kosten. Als kijker moeten wij niet stilzitten maar moedig zijn en ervoor zorgen dat Fatma’s dood niet voor niets was. Denk aan de Freedom Flotilla’s die blijven varen, de demonstranten die “from the river to the sea, Palestine will be free” roepen, de watermeloen-emoji’s die gedeeld blijven worden en de columns, essays en opinies die journalisten blijven schrijven over dit onderwerp.

Want als de wereldleiders het niet doen, moeten wij het zelf blijven doen. Voor de mensen die hun leven riskeren, de mensen die de hoop niet verloren hebben en ook voor degenen die dat wel hebben. Voor een mooiere wereld waarin empathie een kracht is en macht en geld geen rol spelen in de politiek. Voor de mensheid, voor Gaza, voor Fatma.

Aanstaande zondag 5 oktober is er opnieuw een rode lijn protest in Amsterdam. Zie ik je daar? 

Steun LOVER!
LOVER draait uitsluitend op vrijwilligers en donaties. Wil je dat Nederlands oudste feministische tijdschrift blijft bestaan? Help ons door een (eenmalige) donatie. Elke euro is welkom en wordt gewaardeerd. Meer informatie vind je hier.

Meer LOVER? Volg ons op X, Instagram, LinkedIn en Facebook.