'Wij zijn Feminist Warriors'

De opwindende discorock van The Gossip

Nora Uitterlinden • 1 sep 2009

The Gossip: een band met haar roots in de riot grrrl-beweging, een voorliefde voor discobeats en een butchy drumster als boegbeeld. En dan heet het nieuwe album doodleuk Music for Men. Hoog tijd voor een gesprek!

De eerste keer dat ik van The Gossip hoorde, was in een interview met de feministische singer-songwriter Sarah Dougher. Zij vertelde over haar favoriete band The Gossip, bij wie een gitaarversterker in brand vloog tijdens het nummer ‘fire/sign’. Een band die met zijn muziek zoveel teweeg kon brengen, wilde ik wel leren kennen. The Gossip bleek een Amerikaanse indie band die aanvankelijk vooral bluesy garagerock speelde. Met de discohit ‘Standing in the Way of Control’, die zangeres Beth Ditto voor al haar homoseksuele vrienden schreef, werden ze in 2006 ineens razend populair. Afgelopen zomer bracht The Gossip een nieuwe plaat uit: Music for Men.
De populariteit heeft niks afgedaan aan het queer en feministische karakter van de band. Zo bewijst de energieke Ditto met haar shows dat dikke mensen niet perse een slechtere conditie hebben dan dunne modellen. Bijna nog stoerder is de drumster Hannah Blilie, die met haar butch uiterlijk en swingende beats afrekent met twee ideeën tegelijk: dat goede drummers man zijn, en dat vrouwelijke rocksterren enkel op een supervrouwelijke manier sexy kunnen zijn. Haar wil ik spreken, dacht ik toen mij ter ore kwam dat The Gossip Nederland aan zou doen. Het interviewschema zat al vol, maar voor een feministisch blad wilde Hannah wel tijd maken. En zelfs gitarist Brace Paine die The Gossip met zijn opwindende riffs haar kenmerkende geluid geeft, schoof aan – ‘Ik ben ook feminist hoor!’

Hi-hat
Brace onderbreekt me zodra ik over de brandende versterker begin: ‘Ja, dat was tijdens een tour met Sleater-Kinney, ik gebruikte een Peavy-versterker zonder scherm erop en….’ ‘Woosh! Brand’, vult Hannah aan. ‘Mooi zeg, ik hoop dat het vanavond ook gebeurt.’ Hannah zit vanaf 2003 in de band, die toen al vier jaar bestond. Met haar komst is de band minder garagerock en meer disco gaan spelen. ‘Ik vond de band meteen geweldig, maar ik zag mezelf nooit als drummer van The Gossip. Dat gebeurde pas toen ze me vroegen om tijdens een tour in te vallen voor Kathy, de vorige drumster. De eerste oefensessie klikte het meteen.’ Brace: ‘Beth en ik hadden zoiets van “O my god, dit is zoveel beter.” Hannah speelde superstrak. Onze oude drummer was ook geweldig, maar wij wilden een andere richting op. Ze wilde bijvoorbeeld geen hi-hat gebruiken.’ ‘Zonder hi-hat kan je geen disco spelen!’, roept Hannah.
Op het nieuwe album valt de toevoeging van de synthesizers op. Is dat wel leuk voor een drummer, met een machine meespelen? Hannah nuanceert: ‘We spelen nog steeds alles live hoor, dus Brace speelt met mij mee. Ik hoef gelukkig niet met een bandje mee te spelen. Dat zou onmogelijk zijn voor een Gossip-show. Beth rent soms het publiek in, of ze heeft een heel verhaal te vertellen. We improviseren veel. Maar dat betekent niet dat we ingewikkelde solo’s spelen. Mijn motto is dat je de muziek simpel moet houden. Wel krachtig, maar niet te afleidend.’ Brace: ‘Big sounds, but not a lot of sounds.’

Bikini kill als lifesaver
The Gossip is één van de weinige bands die zichzelf feministisch noemen. Juist nu ze op mainstream radio’s gedraaid worden en de meeste dj’s The Gossip in hun collectie hebben, is het leuk dat ze er nog steeds een punt van maken dat ze feministisch zijn. Die feministische invloed komt door de riot grrrl-beweging van begin jaren negentig. ‘Mijn familie was heel christelijk,’ zegt Hannah. ‘Ik groeide op in een buitenwijk, waar iedereen mainstream was en oogkleppen op had. Ik en mijn broer waren de weirdos. Ik hoorde er gewoon niet bij. Toen begon ik om te gaan met een groepje van een andere school, dat mij riot grrrl-muziek liet horen. Toen gebeurde het allemaal: ik kwam uit de kast als lesbienne. Een keerpunt in mijn leven, een lifesaver. Ik las al wel op jonge leeftijd Gloria Steinem, maar het feminisme begon voor mij pas vorm te krijgen met Huggy Bear en Bikini Kill. Zo agressief, die teksten spraken mij pas echt aan.’ Ook voor Brace was riot grrrl van groot belang voor zijn sociale en muzikale ontwikkeling. Brace: ‘Ik ben opgegroeid op een boerderij in Arkansas met mijn vader en zus en grootouders. Op mijn school zaten voornamelijk rednecks. Niemand was ergens in geïnteresseerd. Maar ik ontdekte punk. Mijn favoriete bands waren feministische bands als The Scissor Girls, Bikini Kill en Huggy Bear. Het geluid dat zij gebruikten: een wereld ging voor mij open.’ Hannah voegt toe: ‘Ja, en het sociale aspect: je had geen geld of professionele opleiding nodig. Met weinig middelen kon je, zelfs als vrouw, toch muziek maken met een impact. En het werkt ook de andere kant op: zelf muziek maken geeft veel kracht.’ Brace: ‘Riot grrrl bestond uit vrouwen die zongen over het seksisme dat ze meemaakten, en over verkrachting. De wereld had het op dat moment nodig dat vrouwen met zulke onderwerpen het podium op gingen.’ Hannah: ‘Riot grrrl heeft veel jongeren in aanraking met feminisme heeft gebracht. Als het alleen uit boeken had moeten komen had feminisme niet zoveel mensen bereikt.’ Brace: ‘Daar komt bij dat de punkbeweging nog wel wat feminisme nodig had. Men denkt dat punk zo’n bevrijdingsbeweging was. Maar het was vaak enorm seksistisch en homofoob. Darby Crash van The Germs heeft nota bene zelfmoord gepleegd omdat hij niet uit de kast durfde te komen.’ Hannah: ‘Riot grrrl was de eerste stroming die dit aanpakte.’ Brace: ‘Wij zijn dan wel jonger dan de riot grrrls van het eerste uur, maar wij identificeren ons nog altijd als riot grrrl. We zijn zo door die scene beïnvloed, we zouden onszelf er niet los van kunnen zien.’

Goed gedaan, meisje
De noodzaak voor een meer feministische muziekscene is er nog altijd: vrouwelijke drummers krijgen na shows vaak een ‘goed gedaan’ te horen, terwijl mannelijke muzikanten complimenten krijgen als ‘gave show man’. Hannah veert van haar stoel: ‘Het is dè standaard opmerking. Ik krijg het nog steeds te horen. Soms is het “wow, dat was goed”. Zogenaamd een compliment, maar zo iemand wil dan eigenlijk zeggen dat hij verwachtte dat ik het heel slecht zou doen. Het nare is dat zelfs mensen die ik erg respecteer tegen mij zeggen: “Alle vrouwelijke drummers die ik ken zijn slecht, maar jij bent geweldig.” Geef me een compliment om wat ik doe, niet omdat ik een meisje ben dat iets ongewoons doet.’ ‘Ja, dat is triest,’ haakt Brace in. ‘Mensen denken ook vaak dat ik alles schrijf, zelfs Beths partijen. Kan je het je voorstellen? “Hey Beth, je moet zo dansen en zo dansen”. Als ik de mastermind was geweest, was The Gossip nooit zo succesvol geworden als we nu zijn.’
Op de cover van het nieuwe album Music for Men staat een portret van Hannah. Hannah legt uit: ‘Mensen die het snappen, snappen het meteen. Het is ironisch, tongue-in-cheek. Want wat is een man? En voor wie maken we muziek? Daarnaast is een beeld van een butch ook gewoon cool om op een cover te hebben staan, want dat zie je niet veel in mainstream muziek.’ ‘Het is heel iconisch’, vult Brace aan. ‘Je denkt meteen aan de covers van klassieke platen van Morrissey, George Michael en K.D. Lang.’

Seksspeeltjes
Voordat Hannah fulltime muzikant werd, werkte ze in een feministische seksspeeltjeswinkel. Wat heeft de wereld volgens haar harder nodig: feministische seks of feministische muziek? ‘Oei,’ zucht Hannah, ‘moeilijke vraag. Dat was een hele politieke baan in die winkel. Ik had een missie, elke dag. Vrouwen van in de veertig en vijftig kwamen in die winkel. Terwijl ze niet gewend waren om over seks te praten, vertrouwden ze ons genoeg om hun problemen aan ons voor te leggen. Mannen kwamen er ook. Het was geweldig om gesprekken die normaal stiekem en half gevoerd werden, eens echt de aandacht te geven. Net als nu bij The Gossip was ik een feminist warrior in die baan. Als ik geen muzikant meer zou zijn, kan ik me goed voorstellen dat ik weer in een feministische seksshop zou werken. Daar zou ik ook vervulling in vinden. Praten over seks vind ik ontzettend belangrijk en bevredigend.’
Brace valt in: ‘Er is ook zoiets als feministische seksmuziek: Peaches! Zij is een pionier in electroclash. We love her. Wij maken geen seksmuziek, maar het is cool dat zij dat maakt.’
Al is het geen ‘feministische seksmuziek’, toch maakt The Gossip wel degelijk opwindende muziek, met een flinke boze dimensie. In de beste riot grrrl-traditie zetten zij woede over onrecht in de wereld om in muziek. Zouden ze in een ideale wereld nog wel opwindende muziek kunnen maken? ‘Ik denk dat je altijd wel iets hebt om boos over te zijn,’ begint Hannah. Brace ziet die ideale wereld wel zitten. ‘Veel goede muziek komt voort uit woede en frustratie. Als die er niet meer is, heb je minder intense muziek, zou je denken. Maar in een ideale wereld heb je misschien wel de luxe om gefrustreerd te raken door zoiets stoms als een natte handdoek. Of een ontstemde gitaar. Moet ik mijn gitaar vandaag nou alwéér stemmen? Daar ga ik een nummer over schrijven!’

The Gossip zelf horen? Ga naar www.myspace.com/gossipband of www.thegossipmusic.com. Voor een recensie van het nieuwe album, zie p.46.

foto © Sony