De ultieme politieke daad?

Luc Bessons The Lady over Aung San Suu Kyi

Nora Uitterlinden • 19 jan 2012

De Birmese activiste Aung San Suu Kyi (1945) kreeg in 1991 de Nobelprijs voor de vrede. Als leidster van een democratische beweging heeft ze decennialang een land geïnspireerd, internationaal werd ze een icoon voor democratie. En nu heeft actiefilmregisseur Luc Besson een film over haar gemaakt die níet over politiek gaat.

The Lady laat verschillende perioden zien van het leven van Suu Kyi, gespeeld door de charismatische Michelle Yeoh. Hoe haar vader, een belangrijk onafhankelijkheidsstrijder, tijdens een militaire staatsgreep door politieke tegenstanders werd doodgeschoten in 1947. Maar ook hoe ze een comfortabel leven leidt met haar zoons en liefhebbende partner in Oxford. Dat ze eind jaren tachtig bij een bezoek aan haar zieke moeder meemaakt hoe gewelddadig het militaire bewind in Birma nog altijd is. Dat actievoerende intellectuelen haar ervan overtuigen dat zij, als de dochter van de vermoorde revolutionair, het vertrouwen van bevolking heeft om een leidend figuur te worden. En dat ze besluit te blijven, haar man en zoons in Oxford achterlatend.

De wijze waarop Suu Kyi faalt contact te onderhouden met haar gezin lijkt vervolgens hét verhaal dat de film wil vertellen. Hoe ze de verjaardagen van haar zoons mist, tot en met haar afwezigheid bij het sterfbed van haar partner. De manier waarop de autoriteiten haar proberen te isoleren is nauwkeurig in beeld gebracht. Visa krijgt de familie op termijn niet meer en de telefoonlijn wordt telkens verbroken als Suu Kyi met haar man en kinderen belt. Dit zijn de enige momenten waarop de film je raakt. Dat het militaire regime hoopt dat ze op deze wijze breekt, is navoelbaar.

Maar wat Suu Kyi eigenlijk tot zo'n belangrijke activiste maakt, daar biedt de film geen inzicht in. Als Suu Kyi sereen door een haag geweren loopt, ben je benieuwd naar haar redenen voor geweldloosheid en hoe ze daar eventueel mee worstelt. Haar overwegingen en ideeën worden helemaal niet duidelijk. De film zet Suu Kyi neer als een mens dat alleen maar goed kan zijn, haar ranke lijf schokt bij elke nare gebeurtenis. Dat ze verschillende boeken schreef of dat ze de regering in 1989 een open brief stuurde met het voorstel tot een meerpartijenstelsel laat The Lady niet zien. Als je Bessons film gelooft bestond Suu Kyi's ultieme politieke daad uit het gooien van een bloem naar een menigte.

The Lady is vanaf 19 januari in de bioscoop