Op adem komen in de filterbubbel
Relativerende cartoons
Op social media leven we in onze eigen bubbels. Algoritmes zorgen ervoor dat gebruikers alleen nog maar te zien krijgen wat ze leuk vinden. Anders gestemde meningen kom je daardoor amper tegen op je timeline. ‘Je hebt gelijk, jouw mening is de enige juiste,” vertellen social media je daardoor eigenlijk de hele dag. It’s not right, but sometimes it’s okay.
Voor mij betekent leven in de Facebookbubbel dat ik elke dag door een timeline scroll die gevuld is met berichten van GroenLinks, feministische instanties en drag queens (dat leg ik later nog wel eens uit). Wil ik het objectieve nieuws lezen, of op de hoogte blijven over onderwerpen die niets te maken hebben met gender, diversiteit en inclusie (als die onderwerpen er al zijn), dan zal ik zelf de NOS-app moeten openen. Of – maar dat is wel erg retro – een krant moeten kopen.
Er is, terecht, veel kritiek geweest op filterbubbels. Toch heeft het leven in mijn feministische bubbel ook zo zijn pluspunten. Er is namelijk een hoop seksistische, racistische crap te vinden online. Hoe hard de Facebook-algoritmes ook ronken, toch kom ik vrouwonvriendelijke memes tegen, of headlines als ‘This men kept an overview of all the times his wife said no to sex’. En dan zijn er nog die PVV-stemmende kennissen en familieleden, die artikelen delen in de categorie ‘zij stelen onze banen’ of ‘allemaal terug naar je eigen land’.
De laatste tijd cureer ik mijn likes en follows daarom zorgvuldig, zodat ik in mijn timeline vooral dingen tegenkom waar ik op zit te wachten. Why resist the bubble when there is no way out? Wat ik bijvoorbeeld doe om dieper in die bubbel te kruipen, is het doelbewust zoeken naar feministische cartoons. Wat mij betreft het perfecte medicijn voor een overkill aan seksistische click bait.
Een birds’ eye perspective op migratie
Vooral op Instagram volg ik een hoop illustratoren en cartoonists. Neem het account Drawings of Dogs (ondertitel: ‘Wholesome memes on social justice themes’). Henry James Garrett promoveert niet alleen op het thema empathie, maar maakt er ook ontwapenende illustraties over. In zijn memes spelen dieren vaak de hoofdrol. In Garrett’s memes geven vogels en walvissen hun visie op migratie en leren honden mannen een les over consent. Dit dierlijke perspectief werkt verrassend goed: dieren zijn immers niet belast door sociaal-culturele constructen.
Cosmopolitan op zijn kop
Wat te denken van al die gesponsorde content van bladen als de Cosmopolitan? ‘Welke zomerliefde past bij jou?’ ‘Hoe plezier je een man in bed?’ ‘Deze kleuren draag jij deze zomer op je nagels!’ Gelukkig zijn er cartoonisten als Gemma Correll. Ze haalt haar inspiratie uit onder andere modebladen en neemt ze op de stilettohak. Correll heeft een speciale plek in mijn hart vanwege haar parodie op alle ‘Disney Princess Reimagined’ cartoons die de laatste jaren Facebook en Instagram domineren.
Non-binariteit gevisualiseerd
Een laatste tip: bekijk de cartoons van Justin Hubbell, naar eigen zeggen een ‘trans non binary cartoonist born and raised in Upstate New York (and smug about it). Hubbell bereikte een breder publiek toen hij in 2015 uit de kast kwam als gender queer. Sindsdien – en daarvoor – deconstrueert hij in zijn comics sociale constructen over mannelijkheid, vrouwelijkheid en trans* zijn. Daarbij durft hij zichzelf kwetsbaar op te stellen en visualiseert hij zijn meerdere genderidentiteiten op prachtige wijze.
Maak je geen zorgen: ik zie Facebook en Instagram niet als mijn primary source of information. En ik lees nog steeds voldoende feministische blogs om me iedere dag weer op te winden over het onrecht in de wereld. Ook ga ik zo nu en dan met PVV-stemmende kennissen en familieleden in gesprek. Ik blijf er namelijk van overtuigd dat verandering begint bij verwondering. Dat betekent dus ook dat mezelf wil blijven open stellen voor meningen vanuit andere perspectieven – ook als ze lijken te botsen met mijn opvattingen. Maar wat is het fijn dat ik in mijn bubbel ook af en toe even op adem kan komen.